LAN – Local Area Network (Mạng cục bộ)

LAN là viết tắt của cụm từ tiếng anh “Local Area Network” có thể dịch là mạng cục bộ hay mạng nội bộ. Mạng LAN thường được ứng dụng để cho phép các máy tính có thể giao tiếp và kết nối với nhau để cùng làm việc và chia sẻ dữ liệu (mạng máy tính nội bộ). Các thiết bị kết nối, giao tiếp với nhau được thực hiện thông qua sợi cáp Ethernet (LAN/RJ45) hoặc Wifi (không dây) trong một không gian giới hạn. Chính vì thế mạng LAN chỉ có thể sử dụng được trong một phạm vi hẹp như trong văn phòng, tòa nhà, trường học, phân xưởng, nhà máy hay công ty quy mô vừa trở xuống.

Một số giao thức LAN phổ biến nhất là Ethernet, Token Ring và Fiber Distributed Data Interface, hoặc FDDI, trong khi hầu hết các giao thức không dây đang được sử dụng hiện nay là 802.11a, 802.11b, 802.11g và 802.11n.

Mạng LAN cũng được chia thành hai loại mà mạng LAN lớn và mạng LAN nhỏ. Đối với mạng LAN nhỏ nhất thì chỉ sử dụng để kết nối hai máy tính với nhau. Ngược lại, mạng LAN lớn nhất có thể kết nối hàng nghìn máy tính. Mạng LAN thường được sử dụng để chia sẻ tài nguyên, chẳng hạn như lưu trữ dữ liệu và chia sẻ máy in trong nội bộ công ty.

Mạng LAN có băng thông lớn, chạy được các ứng dụng trực tuyến được kết nối thông qua mạng như các cuộc hội thảo, chiếu phim… Phạm vi kết nối có giới hạn tương đối nhỏ nhưng chi phí thấp và cách thức quản trị mạng đơn giản.

MAN – Metropolitan Area Network (Mạng đô thị)

MAN là viết tắt của cụm từ tiếng anh “Metropolitan Area Network” có thể dịch là mạng đô thị. Về bản chất thì mạng MAN chính là mô hình mạng được kết nối từ nhiều mạng LAN với nhau thông qua dây cáp, các phương tiện truyền dẫn,… Phạm vi kết nối là trong một khu vực rộng như trong một thành phố, giao thức giao tiếp được sử dụng phổ biến cho mạng MAN là RS-232, X-25, Frame Relay và ATM.

Đối tượng chủ yếu sử dụng mô hình mạng MAN đó là các tổ chức, doanh nghiệp có nhiều chi nhánh hoặc nhiều bộ phận kết nối với nhau. Mục đích của việc sử dụng mạng MAN cho doanh nghiệp là vì mô hình mạng này sẽ cung cấp cho doanh nghiệp rất nhiều loại hình dịch vụ giá trị gia tăng cùng lúc trên một đường truyền kết nối về dữ liệu âm thanh, hình ảnh và video. Hơn hết dịch vụ này cũng cho phép triển khai các ứng dụng chuyên nghiệp một cách dễ dàng.

Mạng Man có băng thông trung bình nhưng phạm vi kết nối lại tương đối lớn. Chính vì vậy mà chi phí lắp đặt cao hơn mạng LAN. Đồng thời cách thức quản trị mạng phức tạp hơn.

WAN – Wide Area Network (Mạng diện rộng)

WAN là viết tắt của cụm từ tiếng anh “Wide Area Network” có thể dịch là mạng diện rộng. Mạng WAN là sự kết hợp giữa mạng LAN và mạng MAN nối lại với nhau thông qua vệ tinh, cáp quang hoặc cáp dây điện. Mạng diện rộng (WAN) vừa có thể kết nối thành mạng riêng vừa có thể tạo ra những kết nối rộng lớn, bao phủ cả một quốc gia hoặc trên toàn cầu.

Giao thức sử dụng chủ yếu trong mạng WAN là giao thức TCP/IP, (ngoài ra còn có Frame Relay, X-25, Integrated Services Digital Network hoặc ISDN và Point-to-Point Protocol hoặc PPP). Đường truyền kết nối của mạng WAN có bằng thông thay đổi theo từng vị trí lắp đặt. Ví dụ như lắp đặt ở một khu vực riêng hoặc trong một quốc gia thì băng thông của đường truyền thay đổi rất lớn từ 56Kbps đến T1 với 1.544 Mbps hay E1 với 2.048 Mbps,….và đến Gigabit-Gbps là các đường trục nối các quốc gia hay châu lục.

Nếu như băng thông của mạng LAN là cao nhất thì băng thông của mạng WAN lại thấp nhất nên kết nối rất yếu. Khả năng truyền tín hiệu kết nối rất rộng và không bị giới hạn. Ngược lại chi phí lắp đặt cao và cách thức quản trị mạng phức tạp.

Mạng WAN có những ưu điểm vượt trội như: kiểm soát được truy cập của người dùng, độ bảo mật tốt, khả năng lưu trữ và chia sẻ thông tin rộng lớn (hai người dùng mạng ở hai vị trí khác nhau có thể lưu trữ và chia sẻ thông tin cho nhau), nhân viên và khách hàng có thể sử dụng mạng lưới chung với nhau.

So sánh mạng LAN, MAN và WAN

Bạn có thể dễ dàng phân biệt được 3 loại mạng LAN, MAN và WAN thông qua bảng so sánh dưới đây:

Một số mạng khác (PAN, SAN, CAN, HAN, EPN, VPN)

Ngoài ra còn có một số mạng máy tính khác cũng hay được sử dụng như:

• PAN – Personal Area Network (Mạng cá nhân): là một loại mạng được hình thành xung quanh một người. Nó thường bao gồm một máy tính, thiết bị di động hoặc thiết bị kỹ thuật số cá nhân (đồng hồ thông minh). PAN có thể được sử dụng để thiết lập giao tiếp giữa các thiết bị cá nhân này để kết nối với mạng kỹ thuật số và internet.
• SAN – Storage Area Networking (Mạng lưu trữ): là một loại mạng cho phép lưu trữ dữ liệu cấp khối, hợp nhất. Nó chủ yếu được sử dụng để sản xuất các thiết bị lưu trữ như ổ đĩa, băng.
• CAN – Campus Area Network (Mạng khuôn viên): được tạo thành từ sự kết nối với nhau của các mạng LAN trong một khu vực địa lý cụ thể. Ví dụ, một khuôn viên trường đại học có thể được liên kết với nhiều tòa nhà trong khuôn viên trường để kết nối tất cả các khoa.
• HAN – Home Area Network (Mạng gia đình): được xây dựng bằng cách sử dụng hai hoặc nhiều máy tính được kết nối với nhau để tạo thành mạng cục bộ (LAN) trong nhà. Loại mạng này giúp chủ sở hữu máy tính có thể kết nối với nhiều máy tính. Mạng này cho phép chia sẻ tệp, phần mềm, máy in và các thiết bị ngoại vi khác.
• EPN – Enterprise Private Network (Mạng riêng của doanh nghiệp): được xây dựng và sở hữu bởi các doanh nghiệp muốn kết nối an toàn nhiều vị trí để chia sẻ các tài nguyên máy tính khác nhau.
• VPN – Virtual Private Network (Mạng riêng ảo): sử dụng mạng công cộng để kết nối các trang web hoặc người dùng từ xa với nhau. Mạng VPN sử dụng các kết nối “ảo” được định tuyến qua internet từ mạng riêng của doanh nghiệp hoặc dịch vụ VPN của bên thứ ba đến trang web từ xa.

Trên đây, chúng tôi đã chia sẻ tổng quan cho các bạn kiến thức về các loại mạng LAN, MAN và WAN. Hy vọng rằng, những thông tin phía trên sẽ giúp ích được cho các bạn. Xin cảm ơn!